گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ متن زیر سخنان حجت الاسلام علیرضا پناهیان در شب سوم «سوگواره هنر و حماسه» در دانشگاه هنر به شرح زیر است:

ما هم در زندگی شخصی باید مراقب باشیم که به معنویت قلابی دچار نشویم؛ چرا که ما در جامعه ای زندگی می کنیم که کالاهای معنوی زیاد رد و بدل می شوند. امروزه دیگر زمان ضدیت با معنویت گذشته و مهمترین دوران ضدیت معنوی، زمان شهید مطهری بوده است؛ چرا که آن دوران ایمان را خرافات می دانستند، ولی شهید مطهری سعی می کرد ثابت کند که ایمان خرافه نیست. امروزه دیگر ایمان را قبول کردند؛ بعد از آن نیز گفتند ایمان را کسی خرافات نمی داند ولی ایمان را به اندازه زیاد دخالت در زندگی و سیاست ندهید؛ در حالی که آنهایی که ایمان را در زندگی دخالت ندادند، بدبخت شدند. الان ما از این دوران هم گذشتیم.

دوران خرافه پنداری معنویت گذشته، علاوه بر آن دوارن دخالت ندادن معنویت در زندگی هم گذشته و الان دوران این است که کدام معنویت بهتر است، معنویت بدون تکلیف یا معنویت با تکلیف، به طور مثال معنویت با خدا یا معنویت بدون خدا، معنویت بدون پیامبر یا معنویت با پیامبر و .... و الان انواع معنویت ها وجود دارد؛ البته الان دوران اینها هم در حال تمام شدن است. در منطقه ما الان دیگر دعوا بر سر معنویت با تکلیف یا بدون تکلیف نیست؛ بلکه دعوا این است که امروزه عده ای اسلحه بر می دارند و می گویند تکلیف ما این است که افراد بی گناه را بکشیم.

زمان خیلی سریع پیش می رود و الان دوران انواع معنویت ها است؛ شنیدم امروزه بی بی سی برنامه ای راجع به دفاع از قمه زنی ساخته است؛ کشور انگلیس 2 سال پیش روز تاسوعا مطلبی با عنوان روز شهادت برادر ناتنی امام حسین(ع) است، با همین کلمه ناتنی کینه خودش را نسبت به امام حسین مطرح می کرد.

امروزه شیطان مکرهای خود را با معنویت مطرح می کند؛ همین شبکه بی بی سی مطلبی می نویسد که اگر می خواهید عزاداری کنید قمه بزنید! امام علی (ع) درباره امتحانات آخرالزمان و درصد افرادی که در این امتحان سربلند بیرون می آیند را هم عنوان کرده است. همه ائمه ما به نوعی درباره فتنه های آخرالزمانی صحبت کرده اند و الان ما در دوران آخرالزمان قرار داریم.

یکی از ویژگی های برجسته هنر این است که علم اصطلاحات بسیار محکمی دارد اما هنر هم در مقام اصطلاحات و هم در مقام ارقام و اعداد دچار بی نظمی است؛ در واقع هنر با نماد و نشانه کار می کند. به طور مثال هنر با روانشناسی رنگ ها کاری ندارد ولی می تواند بیان کند که کدام رنگ حس خوبی دارد؛ یعنی هنر با یک حس آغاز می شود، این موضوع در همه عرصه های هنری، از جمله نقاشی، موسیقی و .... هم وجود دارد. رابطه هنر با معنویت است که هر دو با نماد و نشانه کار دارند؛ البته پشت سر معنویت عقل و مباحث نظری هم وجود دارد، استدلال را هم می توان محافظ معنویت دانست؛ البته خود معنویت را نمی توان استدلال دانست.

دلیل پدید آمدن انواع معنویت این است که معنویت شباهتی به هنر دارد؛ در هنر با نشانه کار می کنند و خداوند هم در دین با نشانه ها کار می کند و همین نشانه  ها است که باعث پدید آمدن انواع معنویت شده است. حضرت علی(ع) در پاسخ به فردی که سوال کرده بود چرا پیامبر (ص) رحمت للعالمین است، در حالی که پیامبر کافران را به جهنم می فرستد و باید حضرت محمد رحمت المومنین باشد؟  گفت: همه انبیاء به تصریح مبعوث شدند در حالی که حضرت محمد(ص) تعریف. آخرین پیامبر به اشاره مبعوث شده است یعنی دین اسلام دین اشاره ای است. جملات قرآن به آیه تعبیر می شود و آیه هم یعنی اشاره. در حالی که در گذشته اولیای خدا نشانه را نشان می دادند.

امام علی (ع) می فرماید؛ زمانیکه خداوند نشانه می آورد وقتی قومی قبول نکند، آنها را عذاب نمی کند بلکه به آنها مهلت می دهد، همه ادیان الهی بلای خدا را دیدند ولی قوم حضرت محمد (ص) بلا ندید.

 در خصوص اینکه چرا چند چور معنویت نوظهور پدید آمده است باید گفت به دلیل اینکه دین ما دین تصریح نیست و دین اشاره است.

در روایتی امام صادق(ع) می فرمایند؛  ما پیغمبری داریم که اینگونه سخن می گوید.

در آخر الزمان هنگام ظهور سادات بنی هاشم منحرف از امام زمان مدعی راه امام زمان(عج) را پیش بینی کرده اند که باید دعا کنیم چنین اتفاقی پیش نیاید. ما تا حسابی پخته نشده باشیم این دعا مستجاب نمی شود چه تضمینی است که آقا بیاید و بین ما غریب نماند؟

امام صادق(ع) فرموده اند؛ هرچند وقت یکبار خداوند یک نفر را پیش ما اهل بیت آورده و بزرگ می کند، از ما اهل بیت(ع) ،احتمالا از سادات و پس از اینکه اعتبار پیدا کردند منحرف می شوند و مردم را بی دین می کنند ایشان می فرمایند هرکدام از این ها که از دنیا می روند خداوند یک نفر دیگر را می آفریند.

یک امتحان موردی است که از همه گرفته می شود و آخرالزمان هم اتفاق می افتد که الحمدالله این امر در دین ما وجود دارد.دین ما بازخورد زیادی دارد.

اینجا کربلا و فردا عاشورا است پس فردا زینب کبری(س) می آید کنار قتلگاه و می گوید خدایا این قربانی کوچک را از ما قبول کن. مگر ما در خانه کعبه به دنیا آمده ایم؟ ما حتی در مسجد معمولی محل هم به دنیا نیامده ایم امیرالمومنین(ع) در خانه کعبه به دنیا آمدند و تا لحظه آخر عمرشان نگران عاقبت به خیری شان بودند. هنگامی سر نماز ضربت به سر مبارک ایشان خورد فرمودند راحت شدم ، به تعبیر امام رضا(ع) امام زمان مادر ما است.